İslâm Üzerine Biat Edilmesi

1. 1. FASIL – İSLÂM ÜZERİNE BİAT EDİLMESİ
2. Mekke’nin Fethi Günü Büyük-Küçük, Kadın-Erkek Bütün Halkın Şehâdet Getirip Biat Etmeleri
3. Mücâşi’ ve Kardeşinin İslâm ve Cihat Üzerine Biat Etmeleri
4. Cerir b. Abdullah’ın İslâm Üzerine Biat Etmesi
5. 2. FASIL – İNSANLARIN İSLÂMÎ AMELLER ÜZERİNE BİAT ETMELERİ
6. Cerir b. Abdullah’ın İslâm Erkanı ve Her Müslümana Nasihatta Bulunmak Üzerine Biat Etmesi
7. Avf b. Mâlik ve Arkadaşlarının İslâm Erkanı ve Halktan Birşey İstememek Üzere Biat Etmeleri
8. Sevbân’ın Hiç Kimseden Birşey İstememek Üzere Hz. Peygamber’e Biat Etmesi
9. Ebu Zer’in Beş Kere Biatta Bulunması
10. Sehl b. Sa’d ve Başkalarının İslâmî Ameller Üzerine Biat Etmeleri
11. Übâde b. Sâmit ve Bazı Sahabelerin Birinci Akabe’de Hz. Peygamber’e Biat Etmeleri
12. 3. FASIL – HİCRET ÜZERİNE BİAT EDİLMESİ
13. Hendek Savaşı’nda Hz. Peygamber’in Bazı Kimselerden Hicret Üzere Biat Alması

1. FASIL – İSLÂM ÜZERİNE BİAT EDİLMESİ

Cerir’in Bu Husustaki Hadisi

– Cerir şöyle anlatıyor: Biz Hz. Peygamber’e kadınların biat ettikleri konular üzerine biat ettik. Bizden her kim kadınlara, üzerine biat alınan şekillerden biriyle dokunmadan ölürse Hz. Peygamber cennet için ona kefil olacaktır. İçimizden kadınlardan birşey elde edip de kendisine şer’î had tatbik edilenler için bu ceza bir keffaret yerine geçecektir. Yine bizden kadınlardan birşey elde eden ve onu gizleyen bir kimse ölürse onun hesabı Allah katındandır {1}.

Mekke’nin Fethi Günü Büyük-Küçük, Kadın-Erkek Bütün Halkın Şehâdet Getirip Biat Etmeleri

– Muhammed b. Esved b. Halef şöyle anlatıyor: Babamdan şunları dinledim: Babam Mekke’nin fethi günü halktan biat alan Hz. Peygamber’i görmüştür. Hz. Peygamber Karn denilen tepenin (Siyer-i Halebî’ye göre Safa tepesi I/109) yanına oturmuş ve bakışlarını ona çevirmiş, etrafındaki halktan İslâm üzerine biat alıyordu. Bunun nasıl olduğuna gelince; Hz. Peygamber Allah’tan başka ilah olmadığına ve Muhammed’in de O’nun kulu ve Rasûlü olduğuna şahitlik etmek üzere biat alıyordu {2}.

Mücâşi’ ve Kardeşinin İslâm ve Cihat Üzerine Biat Etmeleri

– Mücâşi’ b. Mes’ud şöyle anlatıyor: Kardeşimle birlikte Hz. Peygamber’e gittik ve ona hicret üzerine bizden biat almasını söyledik. Hz. Peygamber ‘Hicret, zamanında onu yapanlara mahsus olarak geçti’ buyurdular. Biz de ‘Peki bizden ne üzerine biat alacaksın’ diye sorduk. Bunun üzerine Hz. Peygamber ‘İslâm ve cihad üzerine’ buyurdular {3}.

[Dipnot]=1. Kenz I/82 (İbn Cerîr’in de rivayet ettiği kaydedilir); Mecmâ VI/36 (Heysemî burada ’Hadisde Seyf b. Harun vardır. Ebu Nuaym ona sika der; fakat bir cemaat da onu zayıf sayar’ der).

[Dipnot]=2. Bidâye IV/318 (İmam Ahmed’den); Mecmâ VI/37 (Taberânî’nin Kebîr ve Sagîr’inden); Kenz I/82 (Begavî, İbnü’s-Seken, Hâkim ve Ebu Nuaym’m bu şekilde rivayet ettiği söylenir).

[Dipnot]=3. Aynî VII/16 (Müslim ve Buharî’nin rivayet ettiğini söyler); Kenz I/26, 83 (İbn Ebî Şeybe’den. O şöyle diyor. ‘Bunları Mücâşi’nin kardeşinden sordum. o da doğru olduğunu söyledi’).

Cerir b. Abdullah’ın İslâm Üzerine Biat Etmesi

– Cerir b. Abdullah, Muğîre b. Şûbe’nin vefatında minbere çıkarak bir hutbe okudu ve şunları söyledi: ‘Size tek ve ortaksız olan Allah’ın takvasını; vakar ve ağırbaşlılığı tavsiye ediyorum. Çünkü ben Hz. Peygamber’e şu ellerimle İslâm üzerine biat ettim. Orada Hz. Peygamber’e her müslümana nasihat edeceğime dair söz verdim. Kâbe’nin Rabb’ine and içerim ki ben hepsine nasihat ediciyim ve sizin için Allah’tan af talebinde bulunuyorum’. Bunları söyledikten sonra minberden indi {4}.

[Dipnot]=4. Ebu Avâne, Müsned I/38 (Ziyad b. Ilâka’dan); Buharî I/14 (Tamamını); Beyhakî ve diğerleri de Ziyad b. el-Hâris’den.

2. FASIL – İNSANLARIN İSLÂMÎ AMELLER ÜZERİNE BİAT ETMELERİ

Beşir b. el-Hasâsiyye’nin İslâmî Ameller, Zekat ve Cihat Üzerine Biat Etmesi

– Beşir b. el-Hasâsiyye şöyle anlatıyor: Biat etmek için Hz. Peygamber’e gittim ve ona ‘Benden hangi şeyler üzerine biat alacaksın yâ Rasûlallah?’ dedim. Hz. Peygamber mübârek ellerini uzatarak şöyle buyurdular: ‘Allah’tan başka ilah olmadığına, O’nun tek ve ortaksız olduğuna, Muhammed’in de Allah’ın kulu ve Rasûlü olduğuna şehâdet edeceksin. Namazı vaktinde kılıp farz olan zekatı verecek ve Ramazan orucunu tutacaksın. Kâbe’yi ziyaret edecek ve Allah yolunda cihat edeceksin!’ Bunun üzerine ben şöyle cevap verdim: ‘Ey Allah’ın Rasûlü! İkisi hâriç hepsini yerine getiririm. Allah’a and içerim ki benim dokuz yaşından oniki yaşına kadar develerim vardır. Bunlar hem ailemizin süt ihtiyacını karşılıyor ve hem de binek hayvanı olarak kullanılıyorlar. Bunlardan nasıl zekat veririm. Cihada gelince, ben korkak bir kişiyim. Denildiğine göre kim savaşa katılır da sırtını düşmana çevirirse, o, Allah’ın gazabını haketmiş olur. Bense savaşa katıldığımda düşmandan kaçarak Allah’ın gazabına uğramaktan korkuyorum’. Bunun üzerine Hz. Peygamber elimi tutup sallayarak şöyle buyurdular: ‘Ey Beşir! Zekat yok, cihat yok! Peki sen ne ile cennete gideceksin?’ Bunun üzerine Hz. Peygamber’e ‘Ey Allah’ın Rasûlü! Elini uzat, sana biat edeceğim!’ dedim. O da elini uzattı. Ben de bütün bunlar üzerine ona biat ettim {5}.

Cerir b. Abdullah’ın İslâm Erkanı ve Her Müslümana Nasihatta Bulunmak Üzerine Biat Etmesi

– Cerir şöyle anlatıyor: Hz. Peygamber’e namazı kılmak, zekatı vermek ve her müslümana nasihatta bulunmak üzere biat ettim. Ona ‘Ey Allah’ın Rasûlü! Bana şart koş, çünkü sen herkesten daha iyi bilirsin!’ dedim. [Dipnot]=5. Kenz VII/12 (Hasan b. Süfyan, Taberânî Evsat’ında, Ebu Nuaym, Hâkim, Beyhakî ve İbn Asâkir rivayet etmişlerdir); Heysemî I/42 (Hadisi İmam Ahmed’in de rivayet ettiğini söyler).

Bunun üzerine Hz. Peygamber “Seninle, Allah’a kulluk yapmak, O’nun bir olup ortağı bulunmadığına şehâdet etmek, namaz kılmak, zekat vermek, her müslümana nasihat etmek ve şirkten uzak durmak üzere biat ediyorum’ de!” buyurdular {6}.

– Cerir biat etmek üzere Hz. Peygamber’e vardı. Hz. Peygamber ona ‘Ey Cerir! Elini uzat!’ dedi. Cerir ‘Benden ne üzere biat alacaksın?’ diye sordu. Hz. Peygamber ona ‘Bütün varlığını Allah’a yönelteceksin, her müslümana nasihat edip onu dinleyeceksin’ buyurdu: Akıllı bir kişi olan Cerir şöyle dedi: ‘Ey Allah’ın Rasûlü! Yapabildiğim kadarıyla sana biat ediyorum’. Bu durum ondan sonra halk için bir kolaylık olmuştur {7}.

Avf b. Mâlik ve Arkadaşlarının İslâm Erkanı ve Halktan Birşey İstememek Üzere Biat Etmeleri

– Avf b. Mâlik el-Eşcaî şöyle anlatıyor: Biz yedi, sekiz ya da dokuz kişi olarak Hz. Peygamber’in huzuruna çıktık. Hz. Peygamber bize ‘Allah’ın Rasûlü’ne biat etmek istemez misiniz?’ diye sordular ve bunu üç kere tekrarladılar. Bunun üzerine biz de ellerimizi uzatarak Hz. Peygamber’e biat ettik ve şöyle sorduk: ‘Ey Allah’ın Rasûlü! Sana biat ettik. Fakat bu biat ne üzerine yapılmıştır?’ ‘Allah’a kulluk edip O’na hiç bir şeyi ortak koşmayacak ve beş vakit namazınızı kılacaksınız’ dedikten sonra seslerini alçaltarak ‘İnsanlardan hiç bir şey istemeyecek ve dilenmeyeceksiniz!’ buyurdular. Bundan sonra bizim bu gruptan hiç bir kimse düşürdükleri kamçılarını bile insanlardan istemedi {8}.

Sevbân’ın Hiç Kimseden Birşey İstememek Üzere Hz. Peygamber’e Biat Etmesi

– Hz. Peygamber’in ‘Kim biat eder?’ sorusuna karşılık olarak azatlı kölesi Sevbân ‘Ey Allah’ın Rasûlü! Biz biat ettik ya!’ dedi. Hz. Peygamber de ‘Bu biraz farklıdır. Bu seferki hiç kimseden birşey istememek şartına bağlıdır’ buyurdu. Bunun üzerine Sevbân ‘Ey Allah’ın Rasûlü! Böyle bir biatın karşılığı nedir?’ diye sordu. Hz. Peygamber de cennet olduğunu söyledi. Sevbân da Hz. Peygamber’e bu şart üzerine biat etti. Bu konuda Ebu ümâme şunları anlatıyor: ‘Mekke’de, hacıların en çok toplandıkları bir sırada Sevbân’ı gördüm.[Dipnot]=6. Kenz I/82 (Ahmed, Cerîr’den. Ayrıca İbn Cerîr de bir benzerini rivayet emiştir); Terğib III/236 (Buharî, MüSIim ve Tirmizi’den); Bidâye V/78 (Nesâi’den).

[Dipnot]=7. Kenz I/82 (Taberânî’den).

[Dipnot]=8. Kenz I/83 (Rûyânî, İbn Cerîr ve İbn Asâkir, Avf b. Mâlik’ten); Terğib II/98 (Müslüm, Tirmizî ve Nesâî’den nakletmektedir).

Bir hayvan üzerinde bulunuyordu. Birden elindeki kamçı hacılardan birinin omuzuna düştü. O kişi kamçıyı vermek istediyse de Sevbân bunu kabul etmeyerek hayvanından indi ve bizzat kendisi aldı {9}.

Ebu Zer’in Beş Kere Biatta Bulunması

– Ebu Zer şöyle anlatıyor: Hz. Peygamber’e beş kez biat ettim. O da yedi defa Allah’ı şahit kılarak Allah’ın dini hususunda hiç kimsenin sözüne kulak asmayacağıma dair benden söz aldı. Hz. Peygamber bir gün beni çağırtarak ‘Ey Ebâ Zer! Allah’ın cenneti karşılığında bana biat eder misin?’ dedi. Ben de ‘Evet, ederim!’ dedim ve ellerimi uzattım. Bunun üzerine Hz. Peygamber ‘Halktan hiç bir şey istememek üzere biat ediyorsun’ buyurdu. Ben de ‘Tamam!’ dedim. Hz. Peygamber ‘Kamçın düşse dahi almak için kimseden yardım istemeyeceksin, bineğinden inecek ve onu kendin alacaksın’ şartını da koştular. Hz. Peygamber bana ‘Altı gün sonra gel, ey Ebâ Zer! Aklını kullan, sana söyleyeceklerimi iyi dinle!’ buyurdular. Yedinci günü oraya vardım; Hz. Peygamber bana şunları söylediler: ‘Sana Allah’ın emirlerinin gizlisinde ve açığında O’nun takvasından ayrılmamanı tavsiye ediyorum. Bir kimseye kötülük yapacak olursan hemen arkasından ona iyilik yap! Sakın hiç kimseden birşey isteme. Kamçın dahi düşse sen kendin in, al. Sakın herhangi bir emânet kabul etme! {10}.

Sehl b. Sa’d ve Başkalarının İslâmî Ameller Üzerine Biat Etmeleri

– Sehl b. Sa’d şöyle anlatıyor: Ben, Ebu Zer, Übâde b. Sâmit, Ebu Said el-Hudrî ve Muhammed b. Mesleme hep birlikte Hz. Peygamber’e biat ettik. Yanımızda bir altıncı kişi daha vardı. Biz, Allah yolunda hiç bir kınayıcının kınamasına kulak asmamak şartıyla biat ettik. Fakat altıncı kişi daha sonra Hz. Peygamber’den bu konuda affını talep etti. Hz. Peygamber de onu affetti {11}.

– Übâde b. Sâmit şöyle anlatıyor: Ben de Hz. Peygamber’e biat eden o altı kişiden biriydim. Biz hepimiz Allah’a hiç bir şeyi ortak koşmamak, çalmamak, zina etmemek, hak dışında Allah’ın haram kıldığı kimseleri öldürmemek, kimsenin malını yagmalamamak ve Allah’a isyan etmemek hususlarında biatta bulunup söz vermiştik. Hz. Peygamber de bunun karşılığında bize cennet va’detmiş ve bunlardan birinde sözümüzde durmayacak olursak hükmün Allah’a ait olduğunu söylemişti {12}.[Dipnot]=9. Tergîb II/100 (Taberânî’nin Kebîr’inden); yine Terğib II/99, 101 (‘Ahmed ve Nesdî bunu Sevban’dan muhtasaran rivayet etmişler ve her ikisi de kamçı meselesinin Sevban’a değil Hz. Ebubekir’e ait olduğunu söylemişlerdir’ der).

[Dipnot]=10. Terğib II/99 (İmam Ahmed ve Ebu’l-Müsennâ’dan).

[Dipnot]=11. Kenz I/82 (Şâşî ve İbn Asâkir’den); Heysemî VII/264 (Taberânî’den. Ancak ‘Bu rivayette bulunan Abdulmuheymin b. Ayyaş zayıftır’ der).

– Yine Übâde b. Sâmit anlatıyor: Biz Hz. Peygamber’in yanında bulunuyorduk ki ‘Allah’a hiç bir şeyi ortak koşmamak, hırsızlık yapmamak, zina etmemek üzere bana biat ediniz’ buyurdu ve şunları ekledi: ‘Kim bu biatında durursa onun mükâfaatı Allah Teala’ya aittir. Kim de bunlardan birini gizlice terkederse onun hesabı da Allah’a havale edilmiştir. O dilerse azap eder, dilerse affeder’ {13}.

Übâde b. Sâmit ve Bazı Sahabelerin Birinci Akabe’de Hz. Peygamber’e Biat Etmeleri

– Übâde b. Sâmit şöyle anlatıyor: Biz birinci Akabe’de onbir kişiydik. Kadınların yaptığı biat gibi biz de Hz. Peygamber’e biat ettik. Bizim bu biatımız savaşlar olmazdan önce olmuştu. Biz ona, Allah’a hiç bir şeyi ortak koşmamak, çalmamak, zina etmemek, iftira etmemek, çocuklarımızı öldürmemek ve herhangi bir marufta ona isyan etmemek üzere biat ettik. Bunun üzerine Hz. Peygamber ‘Bu şartları yerine getiren için cennet vardır. Bunlardan birisini terkedenin hesabı Allah’a aittir. O, dilerse azap eder, dilerse bağışlar’ {14}.[Dipnot]=12. Kenz I/82 (Müslim’den).

[Dipnot]=13. Kenz I/82 (İbn Cerir’den).

[Dipnot]=14. Kenz I/82 (İbn İshak, İbn Cerîr ve İbn Asâkir’den); Bidâye III/150 (Müslim ve Buharî’de de bunun bir benzerinin rivayet edildiği yazılıdır).

3. FASIL – HİCRET ÜZERİNE BİAT EDİLMESİ

Ya’lâ b. Münye’nin Babası Adına Biatta Bulunması

– Ya’lâ b. Münye şöyle anlatıyor: Mekke’nin fethinin ikinci gününde Hz. Peygamber’e giderek ‘Ey Allah’ın Rasûlü! Benden babam adına ve hicret üzerine biat al!’ dedim. Hz. Peygamber de ‘Ben onun adına cihat üzerine biat alırım. Çünkü hicret fetih gününde son bulmuştur’ buyurdu {15}.

Hendek Savaşı’nda Hz. Peygamber’in Bazı Kimselerden Hicret Üzere Biat Alması

– el-Hâris b. Ziyad es-Sâidî şöyle anlatıyor: Hendek günü Hz. Peygamber’in yanına gittim. Halk kendisine hicret üzerine biat ediyordu. Ben onların bu biata davet edildiklerini zannettim ve ‘Ey Allah’ın Rasûlü! Şu hicret üzerine benim de biatımı al!’ dedim. Hz. Peygamber ‘Bu kimdir?’ buyurdular. Bu soruya ben cevap verdim ve ‘Ben Havt b. Yezid’in (ya da Yezid b. Havt’ın) amcası oğluyum’ dedim. Bunun üzerine Hz. Peygamber ‘Ben sizden hicret üzerine biat alamam. Çünkü halk sizin yanınıza hicret ediyor. Siz kendinize hicret edemezsiniz. Nefsimi kudret elinde bulunduran Allah’a yemin ederim ki, Ensar’ı sevdiği halde kendisine kavuşan herkesi Allah sever. Aksine Ensar’a buğzeden hiç kimse yoktur ki öldüğünde Allah da ona buğzetmesin {16}.

– Hendek savaşından hemen önce, hendek kazmak için toplanan halk Hz. Peygamber’e hicret üzerine biat ettiler. Biat tamamlandıktan sonra Hz. Peygamber şunları söyledi: ‘Ey Ensar! Siz hicret üzerine biat etmeyiniz. Çünkü halk (Muhacirler) hicret ederek size (Medine’ye) geliyorlar. Fakat şunu biliniz ki kim Ensar’ı sevdiği halde Allah’a kavuşursa Allah da onu sever. Kim de Ensar’a buğzederek O’na ulaşırsa Allah da ona buğzeder {17}.[Dipnot]=15. Beyhakî IX/16; Daha önce geçen Cerîr hadisinde ‘Şirkten arınacaksınız’ ibaresi de vardı; Beyhakî IX/13 (Cerîr hadisinde şu da bulunmaktadır: ‘Mü’mine nasihat edip müşriklerden ayrılmak şartıyla, biat edeceksiniz’).

[Dipnot]=16. Kenz VII/134 (İmam Ahmed, Buharî Tarih’inde, İbn Ebi Hayseme, Ebu Avâne, Begavî, Ebu Nuaym ve Taberâni’den); İsâbe I/279 (Ebu Davud’dan naklen); Heysemî X/38 (Ahmed ve Tâberânî’nin birçok senetlerle rivayet ettiğini söyler). [Dipnot]=17. Heysemî X/38 (Taberâni’den o da Ebu Üseyd es-Sâidi’den).